Czym jest dieta przeciwzapalna i dlaczego warto ją stosować?
Dieta przeciwzapalna to sposób żywienia oparty na produktach, które wykazują silne działanie przeciwzapalne i wspierają prawidłowe funkcjonowanie organizmu. Jej celem jest zmniejszenie przewlekłego stanu zapalnego w organizmie, który może prowadzić do rozwoju chorób, takich jak reumatoidalne zapalenie stawów, choroby zapalne jelit, problemy z sercem czy cukrzyca typu 2.
Regularne stosowanie diety przeciwzapalnej może przyczynić się do poprawy zdrowia poprzez obniżenie poziomu markerów zapalnych, poprawę funkcjonowania układu immunologicznego oraz wsparcie zdrowia jelit. Działanie tej diety opiera się na eliminacji produktów wysoko przetworzonych i bogatych w nasycone kwasy tłuszczowe oraz zastąpieniu ich źródłami zdrowych kwasów tłuszczowych, błonnika pokarmowego oraz antyoksydantów.
Dieta przeciwzapalna – jakie produkty warto jeść?
Najważniejsze zasady diety przeciwzapalnej to spożywanie porduktów bogatych w składniki odżywcze o udowodnionym działaniu przeciwzapalnym. Należą do nich:
- Pełnoziarniste produkty zbożowe – takie jak brązowy ryż, kasza jaglana, owies czy komosa ryżowa, bogate w błonnik pokarmowy i składniki mineralne.
- Tłuste ryby morskie – źródło wielonienasyconych kwasów tłuszczowych tj. omega-3, które pomagają redukować stany zapalne.
- Orzechy i nasiona – szczególnie siemię lniane, orzechy włoskie, nasiona chia i migdały.
- Fermentowane produkty mleczne – jogurt naturalny, kefir, maślanka wspierające mikroflorę jelitową.
- Warzywa i owoce – bogate w antyoksydanty i witaminy, w szczególności zielone warzywa liściaste, pomidory, jagody i cytrusy.
- Naturalne przyprawy – kurkuma, imbir i czosnek, które wykazują silne właściwości przeciwzapalne.
- Zdrowe tłuszcze – oliwa z oliwek, olej lniany i awokado jako źródła nienasyconych kwasów tłuszczowych.
Czego unikać w diecie przeciwzapalnej?
Aby skutecznie redukować stan zapalny, należy wykluczyć lub znacznie ograniczyć spożycie:
- Produktów wysokoprzetworzonych – fast food, chipsy, dania gotowe.
- Tłuszczów trans – obecnych w margarynach i wyrobach cukierniczych.
- Czerwonego mięsa i jego przetworów – wędliny, kiełbasy, konserwy.
- Nadmiernej ilości cukru – słodycze, napoje gazowane, przetworzone soki.
- Słonych przekąsek – chipsy, paluszki, orzeszki solone.
Dieta przeciwzapalna a choroby przewlekłe – w czym może pomóc?
Stosowanie diety przeciwzapalnej może mieć korzystny wpływ na zdrowie, szczególnie w przypadku osób cierpiących na choroby przewlekłe. Pomaga w:
- Redukcji objawów reumatoidalnego zapalenia stawów poprzez ograniczenie stanów zapalnych.
- Zmniejszeniu ryzyka chorób sercowo-naczyniowych poprzez obniżenie poziomu cholesterolu i poprawę elastyczności naczyń krwionośnych.
- Wsparciu leczenia cukrzycy typu 2, pomagając stabilizować poziom cukru we krwi.
- Poprawie funkcjonowania układu odpornościowego i redukcji objawów chorób autoimmunologicznych.
Dietetyk a dieta przeciwzapalna – kiedy warto skorzystać z pomocy?
Osoby zastanawiające się nad wprowadzeniem diety przeciwzapalnej powinny rozważyć konsultację z dietetykiem, zwłaszcza jeśli borykają się z przewlekłym stanem zapalnym w organizmie. Specjalista pomoże dobrać odpowiednie produkty spożywcze, uwzględniając pełnoziarniste produkty zbożowe, fermentowane produkty mleczne oraz źródła zdrowych kwasów tłuszczowych. Dzięki temu dieta przeciwzapalna bazuje na indywidualnych potrzebach pacjenta, co zwiększa jej skuteczność.
Dietetyk może również pomóc w eliminacji produktów nasilających stany zapalne. Konsultacja pozwoli uniknąć błędów związanych z nieprawidłowo skomponowaną dietą oraz zapewni optymalne funkcjonowanie układu odpornościowego i przewodu pokarmowego.
Dieta przeciwzapalna a mikroflora jelitowa
Zdrowa mikroflora jelitowa odgrywa kluczową rolę w regulacji stanów zapalnych oraz wspieraniu układu odpornościowego. Dieta przeciwzapalna zaleca spożywanie błonnika pokarmowego, który sprzyja rozwojowi korzystnych bakterii jelitowych oraz redukuje przewlekłe zapalenie organizmu. Produkty mleczne, takie jak kefir, jogurt naturalny czy kiszonki, są bogate w probiotyki, które wspierają prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego.
Dieta bogata w warzywa i owoce, nasiona roślin strączkowych oraz zdrowe tłuszcze, np. oliwę z oliwek i olej lniany, może pomóc odbudować i utrzymać równowagę mikroflory jelitowej. Z kolei produkty prozapalne, takie jak czerwone mięso, produkty mleczne o wysokiej zawartości tłuszczu oraz sztucznie słodzone napoje, mogą zaburzać mikrobiom i sprzyjać stanom zapalnym w organizmie.
-
B. Sears, Anti-inflammatory diets (2015), Journal of the American College of Nutrition, 34(sup1), 14-21., Data dostępu: 18.02.2025r.
-
M. S. Mukherjee, C. Y. Han, S. Sukumaran, C. L. Delaney, M. D. Miller, Effect of anti-inflammatory diets on inflammation markers in adult human populations: a systematic review of randomized controlled trials (2023), Nutrition Reviews, 81(1), 55-74., Data dostępu: 18.02.2025r.
-
S. P. Dietetycznego, W. Kardologii, S. P. T. Dietetyki, Dietetyka., Data dostępu: 18.02.2025r.